Samenvatting advies

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft een centrale rol in de infectieziektebestrijding en in de preventie- en screeningsprogramma’s. Het RIVM, en specifiek de Dienst Vaccinvoorziening en Preventieprogramma's (DVP), gebruikt het systeem Praeventis voor de ondersteuning van 3 belangrijke preventieprogramma’s. Het ministerie van VWS heeft ons verzocht het programma Doorontwikkeling Praeventis (DoP) te onderzoeken. Doel van dit programma is het borgen van de continuïteit van Praeventis en het realiseren van nieuwe functionaliteit voor burgers.

Het RIVM ziet het huidige systeem Praeventis niet als toekomstvast. Daarom is vanaf 2014 in het programma Vernieuwd Praeventis (PVP) onderzocht hoe het systeem kan worden vervangen. In 2019 adviseerde BIT (de voorloper van AcICT) dit niet te doen. De noodzaak ontbrak en de slaagkans in de toenmalige opzet werd gering geacht. Het advies was te focussen op verbetering van het bestaande systeem. Dit advies is opgevolgd en heeft in 2020 geleid tot het programma DoP.

Het adviescollege vindt dat het RIVM hiermee een goede richting is ingeslagen: 

  • Het was verstandig te kiezen voor het stapsgewijs toevoegen van nieuwe of gemoderniseerde functionaliteit en het realiseren en in productie nemen van nieuwe technologie.
  • We zijn onder de indruk van de mate waarin de opdrachtgevers zich bewust zijn van de grote afhankelijkheid van de leverancier en concreet zoeken naar oplossingen.
  • De IV-ontwikkelorganisatie van DVP is de afgelopen jaren verder geprofessionaliseerd. 

Niettemin is het risico groot dat de doelen van DoP niet binnen tijd en budget worden gerealiseerd:

  1. Het programma onderschat het resterende werk. Er is minder dan 45% budget over, terwijl de omvang en complexiteit van het resterende werk groter is dan het al gerealiseerde werk.
  2. Er is risico op vertraging door een sterke afhankelijkheid van andere ontwikkelingen.
  3. Het risico bestaat dat het vernieuwde Praeventis niet gaat voldoen aan alle verwachtingen, waardoor de wendbaarheid mogelijk beperkt is en extra tijd en geld nodig zijn om het systeem alsnog aan te passen.

Het adviescollege adviseert daarom om de beheersing van DoP te verscherpen:

  1. Maak een realistische planning op basis van een scherpere inschatting van het nog te voltooien werk en de status van het programma.
  2. Geef voorrang aan het afronden van het programma DoP in het transitieplan naar de doelarchitectuur.
  3. Werk naar een resultaat toe dat aansluit bij de verwachtingen. Concretiseer niet-functionele eisen zoals “flexibel”, versterk de informatiebeveiliging door hoge prioriteit te geven aan het oplossen van de (terugkerende) kwetsbaarheden met een hoog risico in het systeem. Organiseer tot slot de uitfasering van de overgebleven oude technologie.

De reactie van de minister op dit advies wordt toegevoegd zodra deze beschikbaar is.