BIT-advies AERIUS 2021 - 2024

Samenvatting BIT-advies

Het Adviescollege ICT-toetsing heeft op verzoek van de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit advies uitgebracht over het programma AERIUS 2021-2024.

Bevoegde gezagen en beleids- en planmakers gebruiken het systeem AERIUS voor beleidsondersteuning en in de uitvoering, zoals voor het opstellen van gebiedsplannen door de provincies en voor vergunningverlening. Het programma verzorgt het beheer en de doorontwikkeling van het AERIUS-systeem en het actualiseren van berekeningsmodellen en de gebruikte gegevens.

Uit het onderzoek blijkt dat het AERIUS-systeem van toegevoegde waarde is voor de stikstofaanpak. Het beslissingsondersteunend gebruik met maatschappelijke consequenties stelt hoge eisen aan de inzet en functionaliteit ervan. Het college constateert dat het programma hier niet op passende wijze invulling aan geeft en daardoor de centrale informatievoorziening voor de stikstofaanpak onvoldoende verzorgt:

  • Er is te weinig aandacht voor de verantwoorde inzet van de berekeningen.
    Voor gebruikers is de verantwoording van de AERIUS-berekeningen onsamenhangend en onvoldoende begrijpelijk. Ook is het onvoldoende helder hoe het AERIUS-algoritme toegepast moet worden binnen besluitvorming over vergunningen en gebiedsplannen.
  • De introductie van nieuwe functionaliteit heeft onvoldoende prioriteit.
    Er wordt onvoldoende prioriteit en richting gegeven aan de doorontwikkeling van AERIUS. Geschikte gegevens en functionaliteit voor het doorrekenen van scenario’s ten behoeve van gebiedsplannen ontbreken. Diverse stakeholders hebben urgente behoefte aan een actueel, landelijk zicht op de vergunningen, het daadwerkelijke gebruik van stikstofruimte en de mogelijkheden om vrije ruimte in te zetten, maar de realisatie van een ondersteunend systeem blijft uit.
  • Het programma is niet in de positie om samenhangende dienstverlening te leveren aan gebruikers van AERIUS.
    Het programma heeft een te beperkte scope waardoor het systeem de gebruikers niet optimaal ondersteunt in hun rol in de stikstofaanpak. Een heldere, overkoepelende aansturing van alle uitvoerders die betrokken zijn bij de dienstverlening ontbreekt.


Het Adviescollege adviseert het programma beter aan te laten sluiten op wat de diverse belanghebbenden nodig hebben in de uitvoering. Het Adviescollege adviseert daarom dat de volgende maatregelen met urgentie worden genomen:

  • Zorg voor betere ondersteuning en verantwoording van het gebruik van AERIUS.
  • Versnel de doorontwikkeling zodat AERIUS de uitvoering beter ondersteunt.
  • Geef het programma een bredere verantwoordelijkheid zodat de samenwerking verbetert.

Lees de reactie van minister op het BIT-advies voor het programma Aerius 2021 - 2024